Lễ hội Múa Mơi: Nét độc đáo của người Mường tỉnh Yên Bái
09/07/2025
Đăng bởi: Hà Thu
Múa Mơi là hoạt động truyền thống của người Mường huyện Văn Chấn tỉnh Yên Bái. Được tổ chức để con cháu tạ ơn tổ tiên phù hộ gặp nhiều may mắn, mọi sự hanh thông.
Dân tộc Mường có truyền thống canh tác lúa nước nên thường chọn nơi cư trú là thung lũng, cạnh suối hay cánh đồng. Kho tàng văn hóa của họ cũng rất phong phú với lễ hội, trang phục, ngôn ngữ và điệu múa truyền thống. Trong đó, tiêu biểu là hội Múa Mơi với nhiều điều thú vị, độc đáo.
Lễ hội Múa Mơi có từ khi nào?
Theo bậc cao niên, không ai nhớ rõ Múa Mơi có từ bao giờ. Chỉ biết, cứ dịp năm mới hàng năm dân làng lại tập trung Múa Mơi tổ tiên, thần linh giáng trần. Qua đó thể hiện sự biết ơn của con cháu tới gia tiên đã phù hộ con cháu gặp may mắn, sức khỏe.
Lễ hội Múa Mơi của người Mường Yên bái thu hút nhiều đối tượng tham gia
Đây cũng là dịp dân khắp mường trên xóm dưới gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm sản xuất, chăn nuôi. Đồng thời nâng cao hiểu biết của người dân về việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Công tác chuẩn bị lễ hội Múa Mơi như thế nào?
Lễ hội Múa Mơi diễn ra ngày mùng ba tháng chạp hàng năm. Tại nhà ông mo có uy tín nhất trong làng(cầm thần) với nhiều hoạt động thú vị.
Trước khi diễn ra sự kiện trước nhà ông mo được đặt cây nêu với nhiều họa tiết tâm linh trang trí. Lúc này, bà con chuẩn bị lễ vật gồm mâm cúng có :
● 1 đầu lợn, một nải chuối, rượu.
● Các loại bánh chay, trưng, ống…
● Cơm, xôi, lá đu đủ, ray chay, măng…
● Cây bông.
Lễ hội Múa Mơi được tổ chức tại nhà mo chủ
Tất cả lễ vật được dân bản lựa chọn kỹ càng, đảm bảo là đồ tốt nhất. Khâu chuẩn bị hoàn tất, mọi người mang đồ tế tới nhà cầm thần.
Lúc này chủ tế mặc quần áo truyền thống, tay cầm quạt, đầu quấn khăn Mơi ngồi giữa chiếu trải ở trung tâm. Thay mặt đồng bào khấn :”Hôm nay ngày lành tháng tốt, bản Mường diễn ra hội Múa Mơi, cảm ơn thần linh tổ tiên luôn phù hộ con cháu gặp may mắn, mưa gió thuận hòa…”
Các điệu múa đặc sắc trong sự kiện
Khi thần tiên đã nhập đồng, thầy mo sẽ múa điệu lắc lư quay tròn, chân rung mạnh như sắp bật khỏi mặt đất. Vừa múa nhập đồng ông vừa lẩm nhẩm điệu hát truyền thống. Những điệu múa được biểu diễn trong sự kiện này gồm có:
Điệu múa |
Chi tiết |
Múa trầu |
Khi đã hoàn tất việc thỉnh chư thần hạ phàm chung vui cùng con cháu, mọi người bắt đầu điệu múa trầu(múa nàng tiên). Các nghệ nhân mặc đồ dân tộc, khi múa khăn Mơi được di chuyển từ vai xuống. Tay cầm thanh nứa dài gõ lên tấm gỗ theo nhịp 3-4 làm nhạc cụ. |
Múa Mơi |
Những con nuôi đã được mo chữa bệnh được thầy mời ở lại múa vui. Bấy giờ, mọi người cùng tham gia với động tác đơn giản, bước nhịp 2-bạn. Chân vắt sang phải thì tay cầm khăn vung về bên trái và ngược lại. |
Múa Cuội |
Là màn cao trào được mong chờ nhất mang ý nghĩa thần tiên trên trời nghe được lời khấn mà nhập đồng hạ phàm vui chơi. Thầy mo lúc này vừa nhảy múa vừa ra hiệu cho bà con cùng tham gia. |
Múa biểu thị các trò chơi dân gian |
Cầm thần cùng dân bản múa các làn điệu biểu thị những trò chơi dân gian như đánh đu, ném còn, kéo co…lúc này, cuội nhập vào chủ tế, ông đứng bật dậy thực hiện động tác lạ như trêu ghẹo các cô gái trong bản và bị họ đuổi về trời. |
Mỗi điệu múa đều mang ý nghĩa rất lớn trong đời sống tinh thần của người Mường. Khi kết thúc, tất cả mọi người quây quần chúc nhau chén rượu hẹn sang năm thần tiên sẽ trở lại chung vui cùng đồng bào.
Tổng kết
Qua đây ta thấy, sự kiện thể hiện khát vọng về cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Đồng thời tạ ơn thần linh, gia tiên đã phù hộ cho dân bản gặp nhiều may mắn, mùa màng thuận lợi.
Đây cũng là dịp đồng bào Mường gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm sản xuất, văn hóa. Qua đó góp phần gìn giữ, bảo tồn và phát triển bản sắc dân tộc trong thời kỳ hội nhập.
Hy vọng bài viết giúp bạn hiểu rõ hơn về lễ hội Múa Mơi. Theo dõi web để nhận thêm nhiều thông tin khác nhé!
Theo Yenbai.gov.vn
4.9/5 (3 votes)